Τα Τείχη της Σαμάρις (Benoît Peeters, François Schuiten)

[leonidio]

 

Τίτλος πρωτότυπου : Les murailles de Samaris (Casterman, 1983)

 

Εισαγωγή στη σειρά

Το πρώτο κόμικ μιας υπέροχης σειράς, με τον τίτλο "Les Cités obscures" η οποία πραγματικά μαγεύει με την οπτική και σεναριακή της φαντασία. Η σειρά, που αποτελείται από  9 άλμπουμ και 11 spin-off, διαδραματίζεται σε ένα εναλλακτικό σύμπαν, που μοιάζει κάπως με το δικό μας κόσμο, έστω και εκείνο της δεκαετίας του 1930 περίπου, όπου παραπέμπουν τα κτήρια και τα ρούχα των πρωταγωνιστών. Εκεί, βρίσκονται διάφορες πόλεις, ορισμένες από τις οποίες έχουν ονόματα, που παραπέμπουν σε πραγματικές πόλεις, και κάθε μια με τη δική της ιστορία και τα δικά της καλά κρυμμένα μυστικά. Οι πόλεις είναι ανεξάρτητες, χωρίς απαραίτητα επαφή μεταξύ τους και έχουν αναπτύξει διακριτό πολιτισμό η κάθε μία. 

 

 

Η σειρά είναι δημιουργία του Γάλλου Benoît Peeters (προφέρεται "Πετέρς"), που γράφει τα σενάρια και του Βέλγου François Schuiten (προφέρεται [περίπου] "Σκεϊτέν"), ο οποίος σχεδιάζει. Ο πρώτος είναι κάτοχος πτυχίου φιλοσοφίας και ο δεύτερος προέρχεται από οικογένεια αρχιτεκτόνων. Οι σπουδές και οι καταβολές και των δύο είναι παραπάνω από εμφανείς στο έργο τους, που είναι μια μίξη Μπόρχες (νομίζω, ότι αυτός είναι η μεγαλύτερη επιρροή), Κάφκα, Ιουλίου Βερν, παραμυθιών και πολλών άλλων συστατικών.

 

 

 

Μέχρι στιγμής, τα άλμπουμ που έχουν κυκλοφορήσει είναι τα εξής, κατά χρονολογική σειρά:

 

1. Les murailles de Samaris (1983)

2. La fièvre d'Urbicande (1985), ελληνική έκδοση: "Ο Πυρετός της Ουρμπικάνδης"

3. La Tour (1987), ελληνική μετάφραση "Ο Πύργος" 

4. La route d'Armilia (1988)

5. Brüsel (1992)

6. L'enfant penchée (1996)

7. L'ombre d'un homme (1999)

8. La frontière invisible (2002 και 2004)

9. La Théorie du grain de sable (2007 και 2008)

 

Οι ιστορίες διαβάζονται αυτοτελώς, χωρίς να είναι προαπαιτούμενη η ανάγνωση κάποιας, για να διαβάσετε κάποια άλλη. 

 

 

2. Τα Τείχη της Σαμάρις

 

Η υπόθεση ξεκινά στην πόλη Ζυστός (Xhystos), όπου ο νεαρός Φραντς Μπάουερ καλείται να επισκεφτεί τη μακρινή πόλη της Σαμάρις, την οποία έχουν επισκεφτεί διάφοροι συμπολίτες του, αλλά από όπου κανείς και καμιά δεν έχει γυρίσει και να ανακαλύψει, γιατί συνέβη αυτό. Μετά από ένα μακρύ και επίπονο ταξίδι, ο Φραντς φτάνει στη Σαμάρις και καταλύει στο μοναδικό ξενοδοχείο της πόλης. Συναντά μια κοπέλα, που του θυμίζει την Άννα, την αδερφή της φίλης του, η οποία συγκαταλέγεται σε εκείνους/ες, που δεν επέστρεψαν, αλλά εκείνη δεν φαίνεται να τον αναγνωρίζει. Ο Φραντς περιπλανιέται μέσα στην πόλη, αλλά του φαίνεται, ότι κάθε φορά που περνά από το ίδιο μέρος, τα πάντα αλλάζουν, ενώ του κάνει εντύπωση η απουσία παιδιών. Στο τέλος, ο Φραντς θα ανακαλύψει την αλήθεια:

 

Spoiler

Ολόκληρη η πόλη είναι μια πρόσοψη και τα κτήρια δεν είναι πραγματικά. Ο Φραντς θα επιστρέψει στη Ζυστός, αλλά θα ανακαλύψει, ότι και εκεί τα πάντα έχουν αλλάξει και ότι κανείς δεν τον θυμάται. Σοκαρισμένος, ο Φραντς εγκαταλείπει την πόλη του, για να επιστρέψει στη Σαμάρις, από την οποία θεωρεί, ότι δεν έπρεπε να είχε φύγει. 

 

  

 

Και ακολουθούν και κάποιες δικές μου σκέψεις. 

 

Spoiler

Ποιο είναι το αληθινό και ποιο είναι το ομοίωμα; Ποιο μυστήριο υπάρχει στη Ζυστός, που πλανιέται από τις πρώτες σελίδες και το οποίο δεν μαθαίνουμε ποτέ; Ήταν άραγε το ταξίδι του Φρανς μια μετατόπιση στο χρόνο; Είναι η Σαμάρις μια παγίδα, που συλλαμβάνει την ψυχή των επισκεπτών/τριών και αφήνει στη θέση τους ένα άψυχο ομοίωμα; Μήπως η Σαμάρις είναι ένας λαβύρινθος, όπου κάποιοι πρέπει να σταλούν ως θυσία σε έναν αόρατο Μινώταυρο ή μήπως η ίδια η πόλη της Σαμάρις είναι ένας ζωντανός οργανισμός, που καταβροχθίζει τις ψυχές, όσων την επισκέπτονται, ένα είδος αστικού αυτόματου, το οποίο χωρίς έξωθεν παρέμβαση είναι σε θέση να αυτοσυντηρείται και να επεκτείνεται, όπως βλέπουμε, τη στιγμή, που ο Φραντς την εγκαταλείπει; Και γιατί και στη Ζυστός συμπεριφέρονται τόσο ψυχρά στον Φραντς, όταν εκείνος γυρίζει και αρνούνται, ότι τον έστειλαν εκεί σε πρώτη φάση; Θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε, ότι η Ζυστός στέλνει κάποιους κατοίκους της ως θυσία στη Σαμάρις; Και είναι άραγε δυνατόν ο Φραντς να έχει κουβαλήσει μαζί του το σπόρο της ανυπαρξίας, όντας ο πρώτος, που ξέφυγε από τη Σαμάρις; Ή είναι η Σαμάρις σύμβολο της λήθης, μια δεξαμενή, η οποία σε διαγράφει από τον πραγματικό κόσμο;

 

  

 

Πολλές ερωτήσεις για ένα κόμικ 48 σελίδων και, πιστέψτε με, θα μπορούσα να γράψω κι άλλα τόσα. Δεν υπάρχουν οριστικές απαντήσεις, όπως καταλαβαίνετε, αλλά κάποιοι υπαινιγμοί, κάποια στοιχεία ίσως υπάρχουν μέσα στις σελίδες του κόμικ, το οποίο είναι μαγευτικό και δυσπρόσιτο σεναριακά, αλλά απολύτως γοητευτικό σχεδιαστικά, όπως όλα τα άλμπουμ της σειράς. Δεν είναι το καλύτερο της συνεργασίας των δύο δημιουργών (ίσως να μην είναι τυχαίο, ότι είναι, νομίζω, και το μικρότερο σε μέγεθος) και ίσως να μην είναι το καλύτερο σημείο, για να ξεκινήσετε να διαβάζετε τη σειρά, είναι όμως αναμφισβήτητα πάρα, πάρα, πάρα πολύ ενδιαφέρον, ακόμη κι αν η αποκρυπτογράφησή του είναι δύσκολη. Παραπέμπω στις πηγές για μελέτη, για περισσότερη ανάλυση. 

 

 

Spoiler

 

 

Θα ήθελα πάρα πολύ να διαβάσω και τις δικές σας απόψεις, εάν το έχετε διαβάσει ή αν το διαβάσετε.  

 

Στα εκδοτικά τώρα: το άλμπουμ δημοσιεύτηκε το 1982 στο περιοδικό "A suivre" και εκδόθηκε σε αυτοτελή τόμο την επόμενη χρονιά. Μεταφράστηκε στα αγγλικά τρεις φορές, μία στο περιοδικό "Heavy Metal" το 1984, το 1987 από την ΝΒΜ με τίτλο "The Great Walls of Samaris" και ξανά το 2017 σε νέα μετάφραση από την IDW με τίτλο απλά "Samaris", αλλά με έξτρα υλικό. Ευτυχώς, το έχουμε διαβάσει και στα ελληνικά, αρχικά στα τεύχη 461-464 του περιοδικού "9" και στη συνέχεια ως αυτόνομο άλμπουμ το 2009 από την Ελευθεροτυπία στο πλαίσιο της σειράς "Το Άλμπουμ του Μήνα" σε μετάφραση της Λίνας Σιπητάνου, αλλά είναι πλέον εξαντλημένο.

 

 

 

Παρακάτω: όποιος/α θέλει να παρουσιάσει κάποιο άλμπουμ της σειράς, είναι καλοδεχούμενος/η. Σας παρακαλώ, επειδή οι αγγλικές εκδόσεις έχουν κυκλοφορήσει με διάφορους τίτλους για την όλη σειρά (Τhe Obscure Cities, Stories of the Fantastic,  Cities of the Fantastic), βάλτε καλύτερα στα ταγκ το γαλλικό τίτλο (Les Cités obscures ).

 

Το εξώφυλλο και το οπισθόφυλλο είναι σκαναρισμένα από εμένα, οι υπόλοιπες εικόνες από το Ίντερνετ.

 

Πηγές για περαιτέρω μελέτη:

 

Les Cités obscures - Wikipedia για όλη τη σειρά

 

altaplana.be, σάιτ αφιερωμένο στη σειρά, όπου μπορείτε να βρείτε τα πάντα για αυτή. Ειδικά για τη Σαμάρις, εδώ, όπου μπορείτε να διαβάσετε και κάποια πάρα πολύ ενδιαφέροντα δοκίμια για το άλμπουμ. (Προσοχή: τόσο η υπόθεση, όσο και τα κείμενα περιέχουν σπόιλερ)

[gr8]

Θυμάμαι ότι το είχα διαβάσει στο 9 και μου άρεσε. Δεν θυμάμαι τίποτα άλλο χαχα. Πρέπει να ξανά διαβαστεί.

[kabuki]

Υπέροχο κόμικ πραγματικά

Σχεδιαστικό οφθαλμόλουτρο και σενάριο που σε απορροφά. 

Το γνώρισα μέσα από τις σελίδες του 9 και χάρηκα πολύ αυτήν την ολοκληρωμένη έκδοση, που με έψησε να ψάξω και τα υπόλοιπα έργα των δημιουργών. 

Το πλέον αγαπημένο μου της σειράς είναι ο Πυρετός της Ουρμπικάνδης, ενώ Τα Τείχη της Σαμαρις, ακολουθούν λίγο πιο κάτω. 

Ανυπομονώ να κυκλοφορήσει τώρα και ο Αρχειοφύλακας, στην ίδια σειρά, από τις εκδόσεις Oblik 

 

 για την ωραία παρουσίαση @leonidio!

[το φονικό κουνέλι]

Μου κίνησες το ενδιαφέρον και θα το διαβάσω σίγουρα! Τουλάχιστον τις ιστορίες που μπορώ να βρω σε αγγλική μετάφραση, που όπως διαπιστώνω με ένα ψάξιμο είναι η Samaris και η Theory of the Grain of Sand. Λυπάμαι που κάποια κόμικς της γαλλοβελγικής σχολής καταλήγω να τα διαβάζω στα αγγλικά, μα... είναι ελαφρώς αμεσότερη λύση απ' το να μάθω γαλλικά ο ίδιος!

Πολύ θα ήθελα να βρω και τις ελληνικές εκδόσεις βέβαια, μα όπως φαίνεται χρειάζεται να ανατρέξουμε στα παλαιοβιβλιοπωλεία μπας και τις εντοπίσουμε. Επομένως... αγγλικά αναπόφευκτα.

 

Από τα στοιχεία που μου κέντρισε το ενδιαφέρον είναι η αναφορά στον Μπόρχες και το γενικότερο φιλοσοφικό υπόβαθρο του έργου - μα και το εξαιρετικό ομολογουμένως σχέδιο, το οποίο μοιάζει ν' αποτελεί μια σύνθεση της Αρ Νουβό των αρχών του αιώνα (με τα πολύπλοκα διακοσμητικά μοτίβα της) και της μνημειακής αρχιτεκτονικής των χρόνων του 1930, με κάποιες φουτουριστικές πινελιές. Μια αισθητική που ταιριάζει στο στυλ του ίδιου του Μπόρχες, με τα αινιγματικά και συχνά λαβυρινθώδη κείμενά του.

 

Ps - Δεν διάβασα το hidden content της παρουσίασης, μα θα επανέλθω όταν με το καλό διαβάσω τις ιστορίες.

[Θοδωρής Καραπάνος]

Πολύ καλή παρουσίαση @leonidio! Τρεις απορίες έχω μόνο!

On 17/4/2023 at 3:03 ΜΜ, leonidio said:

αλλά είναι πλέον εξαντλημένο.

Ακριβώς επειδή τώρα θέλω να το διαβάσω, αλλά όχι μέσα από το "9", γνωρίζεις πού μπορώ να βρω το άλμπουμ;

On 17/4/2023 at 3:03 ΜΜ, leonidio said:

Μέχρι στιγμής, τα άλμπουμ που έχουν κυκλοφορήσει είναι τα εξής, κατά χρονολογική σειρά:

Άρα από αυτή τη σειρά έχουν εκδοθεί μόνο τα τρία από τα εννιά άλμπουμ; Η σειρά δεν καταλήγει κάπου όμως; Ή είναι απλά εννιά ιστορίες με κοινό θέμα τις μυστηριώδεις πόλεις;

On 17/4/2023 at 3:03 ΜΜ, leonidio said:

 

  Reveal hidden contents

Ολόκληρη η πόλη είναι μια πρόσοψη και τα κτήρια δεν είναι πραγματικά. Ο Φραντς θα επιστρέψει στη Ζυστός, αλλά θα ανακαλύψει, ότι και εκεί τα πάντα έχουν αλλάξει και ότι κανείς δεν τον θυμάται. Σοκαρισμένος, ο Φραντς εγκαταλείπει την πόλη του, για να επιστρέψει στη Σαμάρις, από την οποία θεωρεί, ότι δεν έπρεπε να είχε φύγει. 

 

Spoiler

Τελικά, μαθαίνουμε τι ακριβώς συνέβη στους εξαφανισμένους, καθώς και στον ίδιο τον Φραντς, αλλά και γιατί όλοι ξέχασαν τον πρωταγωνιστή ή απλά μένουμε με την απορία;

 

Edit: Α, επίσης αναρτώ κι έναν σύνδεσμο που οδηγεί στο blog του φίλου @Chris K. , όπου θα βρείτε ανάλυση για τον σχεδιαστή. Πατήστε εδώ.

Edited April 23 by Θοδωρής Καραπάνος

[leonidio]

1 minute ago, Θοδωρής Καραπάνος said:

Ακριβώς επειδή τώρα θέλω να το διαβάσω, αλλά όχι μέσα από το "9", γνωρίζεις πού μπορώ να βρω το άλμπουμ;

 

Δυστυχώς, είναι εξαντλημένο. Μόνο σε παλαιοβιβλιοπωλεία ή σε κάποιο παζάρι.  

 

3 minutes ago, Θοδωρής Καραπάνος said:

ρα από αυτή τη σειρά έχουν εκδοθεί μόνο τα τρία από τα εννιά άλμπουμ; Η σειρά δεν καταλήγει κάπου όμως; Ή είναι απλά εννιά ιστορίες με κοινό θέμα τις μυστηριώδεις πόλεις;

 

Στα Ελληνικά, ναι, έχουν κυκλοφορήσει τα τρία άλμπουμ και το ένα από αυτά (Ο Πύργος) μέσα στο "9" και όχι αυτόνομο. Οι ιστορίες είναι αυτοτελείς και δεν απαιτείται να έχεις διαβάσει κάποια για να καταλάβεις την οποιαδήποτε άλλη. Είναι ακριβώς, όπως τα γράφεις: εννιά ιστορίες με κοινό θέμα. 

 

Για την ερώτηση μέσα στο σπόιλερ, η απάντηση είναι "όχι". Γενικά, η σειρά δεν δίνει και ιδιαίτερα ρεαλιστικές απαντήσεις.

 

@το φονικό κουνέλιΈχεις απόλυτο δίκιο για όσα γράφεις για το Μπόρχες και για την αισθητική του σχεδίου και έκανες πολύ καλά, που δεν άνοιξες τα σπόιλερ, εφόσον θέλεις να το διαβάσεις.  

 

Περιμένω σχόλια και εντυπώσεις, όταν το διαβάσετε. Υπόψιν, ότι όλες οι ιστορίες της σειράς κυκλοφορούν σκαναρισμένες στα αγγλικά. Αυτό το γράφω, επειδή κάποιες είχαν μεταφραστεί πολύ παλιά (πχ Brüsel) και τώρα είναι εξαιρετικά δυσεύρετες και πανάκριβες, αλλά και γιατί το "La route d' Armilia " δεν έχει κυκλοφορήσει ποτέ σε έντυπη μορφή στα αγγλικά.

[Sugarglitter]

Αυτό που ανοίγεις ένα ωραίο thread με ένα ωραίο θέμα και το που το βρίσκεις σου κάνει την καρδιά περιβόλι πρέπει να το κοιτάξετε έτσι  ; 

[Chris K.]

Πολύ ωραία παρουσίαση για ένα υπέροχο comic. Όλη η σειρά Τhe Obscure Cities είναι ένα αριστούργημα - προσωπικά αγαπημένο μου το The Invisible Frontier (2 τόμοι). Αν ήταν αμερικάνικη η σειρά, οι αμερικάνοι κριτικοί (ως μανούλες του marketing) θα φρόντιζαν να την ξέρει όλος ο κόσμος. Επειδή είναι ευρωπαϊκή, δυστυχώς δεν την ξέρει όσος κόσμος θα έπρεπε.